Connosceus unas cantu matas de is biddas nostas

1. Olioni ( corbezzolo)

 

Fait su frori intru de su mesi de santu ainu e de su mesi de idas; e in su matessi tempus fait fintzas su frutu. Fait parti de sa macchia mediterranea e ddu podeus agatai impari a atras matas cummenti a s'ixibi e sa murta.

Benit impreada po fai su mebi o sa marmellada ; tenit propriedadis antiinfiamatorias e sa linna de custa mata podit essi fintzas impreada po fai colorantis  o po traballai is peddis.

 

2. Sparau (asparago)

 

Su sparau est una mata chi podeus agatai in su sartu ( in giara) , me is boscus e in mesus a sa machia mediterranea ; tenit spinas e fai su frori a cumentzai i de cabudanni e fintzas a onnissanti. Su chi nosus papaus de sa mata funt is germollius chi prusatotu in Sardinnia benit impreaus po fai pratus meda. ( sa pasta, is ous, is trutas, s'insallada). Tenit medas sustàntzias chi faint beni a su corpus. Sigumenti tenit zrufuru a intru, podit succedi ca si fait fai sa pipì pudescia.

 

3.Mudregu (cisto)

 

Frorit intru de is mesis de obribi e làmpadas; ddu agataus in logus siccaus  e fait parti de sa macchia mediterranea. Tenit propriedadis antinfiamatorias, benit impreau po cumbati sa diarrea e fintzas po sanai mobadias de sa peddi.

 

4. Spiga aresti (lavanda)

 

Frorit dae òbribi a làmpadas ma dda podeus agatai in frori fintzas a totu s’istadiabi; dda agataus in logus sicaus e in sa machia mediterranea.  Benit impreada po cosas meda ma dda connosceus prusatotu poita fait fragu bellu me is armadius e in mesu a sa roba.  

 

5. Tzìpiri (rosmarino)

 

Frorit intru de martzu e triulas me is zonas internas e intru de santuainu e friaxiu me is logus acanta a mari. Ddu podeus agatai in su sartu ma benit fintza cultivau po is impreus medas chi si ndi fait. Benit impreau po fai tisanas , cumenti a ebra aromatica, e  candu si tenit s’arrasfriu o s’influenza, o sa tussi.  Si podit impreai fintzas candu si tenit sa diarrea o una emorragia; est impreada meda in coxina cumenti a mata aromatica , po fai su coillu, sa petza de pudda, is patatas e atras cosas medas.