· 

Narat cixiri!!! - Duas o tres cosas a pitzus de Sa Dì de Sa Sardìnnia.

Ita est Sa Die De Sa Sardìnnia?
Onnia annu, su  28 de obrili, is Sardus afestant  sa Die De Sa Sardìnnia. Est sa festa de is Sardus; - sa festa de su pòpulu sardu; - sa festa natzionali de su pòpulu sardu. Nci sunt maneras meda po nai sa matessi cosa ma est ca su 28 de obrili is Sardus tzèlebrant issus etotu, poita s'intendint unu pòpulu ùnicu e bolint arregodai s'istòria issoru. Siat su bellu siat su mau.
Poita su 28 de obrili?
Poita custa festa dda tzelebramus su 28 de obrili e no in un'àtera dì de s'annu? Est sìmplitzi. Custa festa arremonat su chi est sutzèdiu in s'obrili de su 1794. Insaras sa Sardìnnia e is Sardus fiant diversus de cumenti sunt oi. Po cumprendi s'arrexoni de custa festa tocat duncas a torrai agoa in su tempus de a su mancu una pariga de sèculus. 
Est su 28 de obribi aprile 1794: acadessit  sa bogada de is Piemontesus. Is Frantzesus boliant portai  sa rivolutzioni issoru in totu s'Europa e, a s'inghitzu de su 1793, arribant in s'ìsula de Santu Pedru e circant a pustis de ocupai s'ìsula de sa Maddalena. Ma is nòbilis e is tzitadis sardas nci arranesciànt a nci ddus fai torrai agoaFadendi aici iant agiudau fintzas is Piemontesus e po custa arrexoni iant pregontau a su re Vittorio Amedeo III de torrai a atobiai su Parlamentu sardu, e de lassai a is Sardus is traballus de prus importu in su guvernu de sa SardìnniaSu rei peroa detzidit de refudai custas rechestas e is Sardus insaras s'arrebellant a is Piemontesus. Sa rivorta scupit a Casteddu su  28 de obrili de su 1794: is Piemontesus benint bogaus dae su bixianu de Casteddu e dae is àterus bixianus de sa tzitadi.
Poita " Narat cìxiri"?
A custa rivorta iat partetzipadu totu su pòpulu sardu. Custa dì est connota fintzas cumenti a  Di De S’Acciapa. Po nci arranesci a connosci is Sardus dae is non sardus in cussas oras tocaiat a nai a chi si atobiàt in s'istrada «Narat cìxiri!». Chi non naraiat beni sa  «x» beniat bogau dae s'ìsula poita si cumprendiat ca non non fiat sardu.
Poita nascit su cantu "Su patriotu sardu a sos feudatàrios" chi connosceus cumenti a " Procurare de moderare" ?

In is mesis chi sighint sa rivorta arribat fintzas in su sartu  inui sa genti fiat  giai arrannegada po sa misèria in ui biviat. Is massàjus duncas si fiant arrebellaus a is arricus chi furiant is meris de totus is terras e fadiant pagai a is poberus tassas artas meda. Custa gherra de is poberus contra is arricus benit acumpangiada dae su cantu Su patriotu sardu a sos feudatàriosde de Frantziscu Innatziu Mannu, un àteru giudici chi iat partetzipadu a sa bogada de is Piemontesus de Casteddu . Totus dda connosceus cumenti a Procurade de moderare. Cun custu cantu is massajus cumbidant  is feudatàrius a acabai  is soprusus. Protagonista de custa rivolutzioni sarda at a èssiri de immoi a innantis su giùdici Giovanni Maria Angioy.